HỌC ĐỌC VÀ VIẾT TẠI NHÀ

Tất cả mọi thứ để xây dựng khả năng đọc viết ở nhà là vui chơi !

Nó không yêu cầu công cụ đặc biệt hoặc các hoạt động cụ thể. Tất cả những gì chúng ta cần là bạn, tương tác và chơi với con bạn theo những cách khuyến khích trò chuyện. Sự thật là trẻ em học tốt nhất không phải bằng cách được “dạy dỗ”, mà bằng cách có những tương tác thú vị với những người quan trọng trong cuộc sống của chúng.

Bạn có thể làm rất nhiều điều để khuyến khích sự phát triển khả năng đọc viết sớm của con mình trong các hoạt động hàng ngày mà bạn đã làm cùng nhau. Sử dụng các mẹo và tài nguyên bên dưới để bắt đầu.

Xây dựng kỹ năng phản biện của trẻ

Để thực sự hiểu những câu chuyện mà chúng nghe được, trẻ em cần sử dụng kỹ năng tư duy phản biện của mình. Đây là những kỹ năng như giải quyết vấn đề, dự đoán, giải thích và đánh giá, và chúng là những thứ cho phép con bạn “đọc từng dòng” để tìm ra những điều không thực sự được nêu trong sách. Khuyến khích kiểu suy nghĩ này sớm trong cuộc sống của con bạn sẽ chuẩn bị cho con bạn để hiểu những cuốn sách mà con sẽ tự đọc sau này.

Dưới đây là một số mẹo hoặc thúc đẩy E’s và P’s (E’s and P’s) của tư duy phản biện: Giải thích (Explain), Đánh giá (Evaluate), Dự đoán (Predict), Dự án (Project) và Giải quyết vấn đề (Problem-solved):

Explain (Giải thích)

Nói chuyện với trẻ về lý do vận hành của vật và khuyến khích trẻ dựa trên kiến ​​thức và kỹ năng lập luận hiện có để đưa ra giải thích cũng như lý do dẫn đến kết luận của chúng.

Trong khi giả vờ chơi với thú nhồi bông, hãy tham gia cùng với thú nhồi bông của bạn và yêu cầu con vật của bạn hỏi người kia một câu hỏi có thể có nhiều lời giải thích thú vị. Ví dụ, “Tại sao bộ lông của gấu bông lại có màu tím?” hoặc “Tại sao gấu bông có những chiếc răng to như vậy?”

Evaluate (Đánh giá)

Khuyến khích trẻ đưa ra ý kiến ​​về sở thích của bản thân và giá trị tương đối của các đồ vật, sự kiện và trải nghiệm khác nhau.

Sử dụng đồ ăn bằng nhựa, giả vờ con bạn là giám khảo trong một cuộc thi đồ ăn. Bắt đầu bằng cách đưa ra ý kiến ​​của riêng mình với một lời giải thích. Ví dụ: “Con không thích món mì này vì nó quá mặn” hoặc “Con thích món súp này vì nó có nhiều cà rốt và chúng là món khoái khẩu của con.” Khuyến khích con bạn đưa ra ý kiến ​​của riêng mình cùng với lý do của chúng.

Predict (Dự đoán)

Đưa ra nhận xét và đặt những câu hỏi khuyến khích trẻ đưa ra những dự đoán hợp lý về những gì sẽ xảy ra tiếp theo.

Khi đọc xong một cuốn sách, hãy khuyến khích con bạn nghĩ về những gì có thể xảy ra tiếp theo nếu câu chuyện tiếp tục. Ví dụ, “Con nghĩ điều gì sẽ xảy ra vào tối mai khi đến lúc Mortimer đi ngủ lại?” Hỏi trẻ giải thích lý do tại sao trẻ nghĩ như vậy.

Project (Dự đoán)

Khuyến khích trẻ suy nghĩ hoặc đặt mình vào tâm trí của người khác bằng những câu hỏi như “Con nghĩ nó cảm thấy thế nào?”, “Con nghĩ bây giờ bạn gái ấy đang nghĩ gì?” hoặc “Con nghĩ tại sao bạn ấy muốn làm điều đó?”

Trong các hoạt động giả vờ, hãy nhập vai và đưa ra nhận xét cho trẻ thấy rằng bạn đang nghĩ về cảm giác của nhân vật giả vờ. Ví dụ, “Mình chỉ là một con gấu bông nhỏ trong cửa hàng bách hóa lớn này một mình. Mình cảm thấy thực sự sợ hãi.”

Problem-solved (Giải quyết vấn đề)

Tận dụng các cơ hội hàng ngày để khuyến khích trẻ giải quyết vấn đề. Giúp các bé miêu tả vấn đề và rút ra kiến ​​thức cũng như kinh nghiệm khi bé nghĩ ra các giải pháp thay thế và quyết định phương án tốt nhất.

Thu hút sự chú ý của trẻ đến các vấn đề khi chúng nảy sinh và tạo cơ hội cho trẻ suy nghĩ về các giải pháp. Ví dụ: “Uh-oh. Túi đồ ăn trưa của con bị thiếu. Ba mẹ có thể dùng gì khác để mang bữa trưa cho con nhỉ?”

Xây dựng vốn từ vựng cho con 

Các nghiên cứu cho thấy rằng vốn từ vựng của trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo càng lớn thì khả năng đọc hiểu của trẻ sau này càng tốt.

Xây dựng kiến ​​thức nền cho con 

Trước khi con bạn có thể học đọc hoặc viết, có nhiều điều mẹ cần hiểu về chữ in. Sử dụng các mũi tên để cuộn qua các trang trình bày bên dưới để biết các ý tưởng về cách xây dựng kiến ​​thức in ấn cho con bạn trong các hoạt động và thói quen hàng ngày.

—

Kiến ​​thức về sách in cần thiết cho con

Trước khi con bạn có thể học đọc hoặc viết, có nhiều điều mẹ cần hiểu về chữ in. Ví dụ: mẹ sẽ cần biết rằng:

• Sách in có ý nghĩa 
• Sách in đại diện cho ngôn ngữ nói
• Sách được sử dụng theo những cách cụ thể (ví dụ: chúng được cầm ở phía bên phải và đọc từ trước ra sau)
• Những cuốn sách được đọc theo 1 thứ tự cụ thể – chúng tôi đọc từ trái sang phải và từ trên xuống dưới
• Sách in bao gồm các chữ cái, từ, khoảng trắng và dấu chấm câu
• Các chữ cái trong bảng chữ cái kết hợp để tạo thành từ
• Các chữ cái có tên, cũng như các dạng chữ hoa và chữ thường
• Các từ được phân tách bằng dấu cách
• Các từ được kết hợp để tạo thành câu

Sự hiểu biết về cách thức hoạt động của báo in được gọi là kiến ​​thức về sách in và đó là một trong những kỹ năng đọc viết quan trọng ban đầu mà con bạn cần chuẩn bị cho việc đi học.

—

Nó dễ dàng hơn bạn nghĩ

Bạn không cần bất kỳ công cụ hoặc hoạt động đặc biệt nào để xây dựng kiến ​​thức này cho con. Chỉ cần nói về sách trong môi trường của con bạn, bạn có thể làm được rất nhiều điều để khuyến khích con mình học tập.

POP – Point Out Print (Chỉ vào bản in)

Con bạn chỉ nhìn thấy chữ in xung quanh mình là chưa đủ. Để tìm hiểu cách thức hoạt động của bản sách, con cần bạn thu hút sự chú ý của chúng đến nó.

POP là một chiến lược bạn có thể sử dụng trong bất kỳ hoạt động hoặc thói quen hàng ngày nào để thu hút sự chú ý của con bạn về các khía cạnh khác nhau của sách. Bạn càng POP, con bạn càng có nhiều cơ hội để suy nghĩ và nói về sách.

—

POP trong khi đọc sách

Dưới đây là một số cách bạn có thể POP trong quá trình đọc sách. (Tốt nhất bạn chỉ nên làm 2 hoặc 3 điều này trong một lần đọc để không làm con mình choáng ngợp hoặc làm gián đoạn câu chuyện quá nhiều.)

• Chỉ ra tên sách, tác giả và người vẽ minh họa cho cuốn sách.
• Chỉ con cách đọc từ trái sang phải trên trang.
• Giải thích rằng ô thoại hình tròn cho chúng ta biết nhân vật đang nói gì.
• Giải thích cho con các hình minh họa cho thấy điều gì đang xảy ra trong câu chuyện.
• Bằng cách theo dõi bằng ngón tay của bạn, hãy chứng minh rằng các từ đang đọc khớp với các từ trên trang, có dấu cách ở giữa.
• Giải thích cách hoạt động của các chữ cái – nói tên các chữ cái, đặc biệt là chữ cái đầu tiên trong một từ, và chỉ ra một số chữ cái viết hoa.

—

POP suốt cả ngày …

Khi bạn cùng nhau trải qua một ngày, cơ hội để POP sẽ có ở khắp mọi nơi. Đây chỉ là một vài ý tưởng:

•  Bữa sáng – Chỉ ra các chữ cái đầy màu sắc trên mặt trước của hộp ngũ cốc hoặc hộp sữa.
• Mặc quần áo hoặc giặt gấp – Nếu con bạn mặc quần áo có in hình, hãy đọc chữ in đó bằng ngón tay của bạn.
• Giờ tắm – Trên chai dầu gội đầu hoặc chai sữa tắm dạng bọt, hãy tìm một từ bắt đầu bằng chữ cái giống như tên của con bạn. Ví dụ: “từ đó là “mềm” (soft). “Mềm” bắt đầu bằng chữ S, giống như tên của con vậy – Sarah.”

—

POP ngay cả lúc đi ra ngoài

• Mua hàng tạp hóa – Khuyến khích con bạn tìm tên các loại thực phẩm trên bao bì của chúng. Đọc các từ và gọi tên một số chữ cái trong từ, hoặc yêu cầu con bạn đặt tên cho các chữ cái. Ví dụ: bạn có thể nói: “Nhìn này, câu này nói là “butter”. Từ “butter” bắt đầu bằng chữ cái gì?”
• Khi đi dạo – Nói về hình in bạn nhìn thấy trên bảng quảng cáo, bảng hiệu cửa hàng, bảng hiệu đường phố, xe cộ và áp phích. Tạo một trò chơi in đốm xung quanh bạn. Bạn cũng có thể tìm các biển báo có nhiều hơn một từ, chẳng hạn như “Cấm đỗ xe”, “Tầng chính” hoặc “Bán nhà để xe”. Chỉ ra khoảng trống giữa các từ và đếm số từ trên mỗi dấu hiệu.

—

Mẹo tận dụng tối đa những cuốn sách in

• Chọn bản in phù hợp với sở thích của con bạn. Ví dụ, nếu bé quan tâm đến không gian bên ngoài, hãy chỉ ra những cuốn sách hoặc bài báo về không gian, hoặc vẽ một bức tranh của tất cả các hành tinh lại với nhau và viết tên cho con.
• Đặt chữ in ngang tầm mắt của con bạn. Ví dụ: nếu bạn đã tạo biển báo cho một cánh cửa, hãy đặt biển báo đó xuống cửa để bé có thể dễ dàng nhìn thấy.
• “Chuyển đổi” các cuốn sách. Thay đổi hình in xung quanh nhà của bạn thường xuyên để con nhận thấy. Ví dụ, thay đổi các ghi chú bạn đặt trên tủ lạnh, áp phích bạn dán trên tường hoặc các tạp chí bạn có thể xem cùng nhau.
• Sử dụng sách khổ lớn để con có thể dễ dàng nhìn thấy.

Tất cả các bài lược dịch trong trang web đều thuộc sở hữu trí tuệ cuả HP JUNiOR Team. Vui lòng không sao chép hoặc chia sẻ mà không có sự đồng ý của HP JUNiOR.

 Ba mẹ muốn mua sách “Dạy con song ngữ“: https://hpjunior.vn/san…/pre-order-sach-day-con-song-ngu/
—-

➜ Kinh nghiệm Hương dạy Mỡ song ngữ https://bit.ly/39NIFWw
➜ Khoá hướng dẫn dạy con song ngữ dành cho ba mẹ:
Khoá cơ bản: https://hpjunior.vn/san-pham/day-con-song-ngu/
Khoá mở rộng: https://hpjunior.vn/…/khoa-day-con-song-ngu-3-thang…/
➜ Sách Ebook PARENTESE “Bộ tổng hợp các mẫu câu tiếng Anh dành cho ba mẹ THEO CHỦ ĐỀ:https://bit.ly/3hEMtuB
➜ Sách Ebook BABYTALK ĐOẠN HỘI THOẠI GIỮA BA MẸ VÀ CON THEO BÀI HỌC: https://hpjunior.vn/…/ebook-babytalk-doan-hoi-thoai…/
➜ COMBO 2 Ebook PARENTESE + BABYTALK: https://hpjunior.vn/san…/combo-2-ebook-babytalk-parentese/