CHƠI VỚI ÂM THANH – CÁCH HỮU ÍCH ĐỂ CON NÓI NHỮNG TỪ ĐẦU TIÊN

Bạn đã biết rằng trẻ nhỏ sẽ bắt chước hoặc sao chép những âm thanh của bạn trước khi trẻ bắt chước hoặc nói từ “thực tế” chưa? Điều này là một khía cạnh thú vị của hành trình phát triển ngôn ngữ của trẻ nhỏ. Có lẽ bạn đã để ý bé của bạn tham gia vào những trò chơi với bạn, với những âm thanh vô nghĩa như “Ma-ma-ma-ma” hoặc “Boo-bee-bop.” Những lần bắt chước âm thanh ngẫu nhiên này thực sự đang xây dựng nền móng để một ngày nào đó con của bạn có thể bắt chước những từ bạn nói – một bước quan trọng trong quá trình học ngôn ngữ của trẻ.

Vậy nên, trong bài viết này, chúng ta sẽ nói về:

• Tại sao âm thanh quan trọng đối với phát triển nói và ngôn ngữ của trẻ nhỏ?
• Những âm thanh nào nên thực hành tại nhà?
• Liệu bạn có thể coi âm thanh là từ hay không?
• Cách khuyến khích con sao chép âm thanh của bạn

Tại sao tập trung vào âm thanh?

Trẻ nhỏ thường xuyên bắt chước âm thanh trước khi họ cố gắng nói từ. Mô hình này xuất hiện vì bản chất của âm thanh ít phức tạp hơn để phát âm và diễn đạt. Do đó, trẻ nhỏ có thể tạo ra những âm thanh này ở giai đoạn phát triển sớm, đặc biệt là khi kỹ năng phát âm của trẻ đang tiếp tục phát triển.
Bằng cách tham gia vào các hoạt động liên quan đến âm thanh mà trẻ có thể phát âm và bắt chước, điều đó có nghĩa là ba mẹ đang cải thiện hiệu suất nói của trẻ, đặc biệt là khả năng phát âm chính xác. Điều này giúp con chuẩn bị để đối mặt với thách thức bắt chước và phát âm các từ khó khăn hơn trong tương lai.

Những âm thanh nào nên thực hành?

Để làm cho mọi thứ đơn giản hơn, hãy phân loại âm thanh thực hành của chúng ta thành hai nhóm: tiếng ồn và âm thanh. Đôi khi, việc phân loại thành các nhóm có thể dễ hiểu hơn! Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thường bắt chước tiếng ồn trước khi bắt đầu bắt chước âm thanh. Điều này xảy ra vì tiếng ồn nói chung dễ phát âm hơn so với âm thanh và cả tiếng ồn và âm thanh thường đều dễ nói hơn từ.

Tiếng ồn

Tiếng ồn chơi: Đây là những âm thanh đầu tiên mà con của bạn có thể bắt chước vì chúng thường là những âm thanh dễ phát âm nhất đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Bạn có thể khuyến khích trẻ bắt chước những âm thanh như phun bong bóng, giả vờ ngáp, hắt hơi với tiếng “ah-choo” vui nhộn, cười vui vẻ với “haha”, giả vờ ngủ, hoặc giả vờ khóc với “wahh!” Các âm thanh khác bao gồm “shhh” để yên tĩnh, “hmmm” để nghĩ, bắt chước tiếng nhai và kêu gầm để thể hiện sự cố gắng hoặc chiến đấu.

Tiếng ồn của phương tiện giao thông: Trẻ nhỏ thường thấy thú vị với âm thanh của phương tiện giao thông. Bạn có thể khuyến khích trẻ bắt chước tiếng của xe cấp cứu, trực thăng, nói “beep beep” cho xe ô tô, còi xe ô tô, và giả vờ làm tiếng động cơ máy bay.

Âm thanh

Âm thanh biểu cảm: Đây là biểu hiện của cảm xúc mà vui để thực hiện, và cũng quan trọng để phát triển kỹ năng giao tiếp sớm. Thực hành âm thanh như “uh-oh”, “oh-no”, “whee”, “woah”, “wow,” “pow,” “woo-hoo,” “hooray,” “oops,” “boo,” “yay,” “ta-da,” “yum,” “mmm, mmm, mmm” (khi thưởng thức một thứ gì đó ngon miệng), “yuck,” “brrr,” và “ouch.”

Âm thanh của động vật: Khuyến khích con bạn bắt chước âm thanh của động vật, bao gồm tiếng con bò kêu, tiếng vịt kêu, tiếng ngựa hí, tiếng gầm rú, tiếng sủa, tiếng mèo kêu, tiếng lợn kêu, tiếng cừu kêu, tiếng ếch gọi, tiếng gà gáy, và tiếng chim hót.

Tiếng ồn và âm thanh có được coi là từ không?

Các từ biểu cảm và âm thanh của động vật được xem xét là từ trẻ nói trong giai đoạn đầu đời. Ngoài ra, âm thanh như “beep,” “honk,” và “shh” cũng có thể được coi là từ vì chúng truyền đạt ý nghĩa cụ thể. Tuy nhiên, lưu ý rằng các âm thanh chơi, như bắt chước âm thanh của đối tượng hoặc chức năng cơ thể, thường không được tính là từ trong quá trình học ngôn ngữ phát triển của trẻ nhỏ.

Làm thế nào để giúp trẻ của bạn bắt chước tiếng ồn và âm thanh:

1. Làm Cho Nó Vui Nhộn: Việc học nên là trải nghiệm vui vẻ đối với con bạn. Vậy nên, hãy kết hợp bắt chước âm thanh vào thời gian chơi để tạo ra trải nghiệm hấp dẫn và thú vị.
2. Đối Diện Trực Tiếp: Đảm bảo con bạn có thể nhìn thấy khuôn mặt của bạn rõ ràng khi bạn phát ra các âm thanh khác nhau. Gợi ý hình ảnh quan trọng để họ hiểu cách hình thành âm thanh một cách đúng đắn.
3. Lặp Lại: Sự lặp lại là chìa khóa cho sự phát triển ngôn ngữ. Lặp lại các âm thanh giống nhau một cách tự nhiên trong giao tiếp của bạn, mang lại cho con bạn nhiều cơ hội để quan sát, bắt chước và học hỏi.

Bắt chước âm thanh là một bước quan trọng trong hành trình phát triển ngôn ngữ của trẻ nhỏ. Điều này mở đường cho trẻ chuyển từ việc bắt chước âm thanh sang việc nói ra những từ có thể nhận biết được. Bằng cách thực hành với những âm thanh vui nhộn và có thể liên quan, bạn không chỉ nâng cao kỹ năng phát âm của trẻ mà còn thúc đẩy khả năng giao tiếp hiệu quả.

Source (tài liệu tham khảo): https://toddlertalk.com/blog/play-sounds

Lan Hương
Master of Education, Southern Queensland Uni., Australia
Tác giả cuốn sách Dạy con song ngữ
Coach of Bilingual Online Courses
https://www.facebook.com/tranlan.huong.1/