LIỆU VIỆC CON TRAI NÓI MUỘN HƠN CON GÁI LÀ SỰ THẬT?

Liệu bé trai có bắt đầu nói muộn hơn bé gái không?
Đây là một câu hỏi phổ biến khi chúng ta nghĩ về các bước phát triển của đứa trẻ nhỏ. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá chủ đề thú vị này và xem liệu có sự thật nào trong đó không. Chúng ta sẽ tìm hiểu về:
• Sự khác biệt giữa bé trai và bé gái
• Những yếu tố ảnh hưởng đến việc bé trai và bé gái bắt đầu nói
• Làm thế nào để hỗ trợ phát triển ngôn ngữ tại nhà

Bé Trai vs. Bé Gái: Có Sự Khác Biệt Không?
Đúng là một số nghiên cứu cho thấy rằng bé trai thường bắt đầu nói từ vài tháng sau bé gái trung bình. Tuy nhiên, những sự khác biệt này nằm trong khoảng phổ thông cho việc đạt được các cột mốc ngôn ngữ cụ thể. Các nhà nghiên cứu giải thích rằng bé gái thường đạt được những mốc ngôn ngữ này sớm hơn, trong khi bé trai thì có khả năng nằm ở cuối phổ đó.

Chỉ vì bé trai có thể đạt được các mốc ngôn ngữ ở cuối khoảng thời gian dự kiến không có nghĩa là các bé trai đang đứng sau về phát triển ngôn ngữ. Bé trai đơn giản chỉ đang tiến triển với một tốc độ khác nhau so với bé gái – và bé trai cũng có thể phát triển nhanh hơn ở những lĩnh vực khác so với bé gái.

Vậy, điều này có ý nghĩa gì đối với bố mẹ tò mò về sự khác biệt giữa phát triển ngôn ngữ của bé trai và bé gái? Thực tế, nếu một bé trai dường như đang tụt lại đáng kể trong việc phát triển nói và ngôn ngữ, điều này không nhất thiết là do bé là một bé trai. Gia đình khi đó có thể nhờ bác sĩ can thiệp về ngôn ngữ để hỗ trợ con.

Lịch Trình Phát Triển Ngôn Ngữ Thông Thường
• Ở khoảng 10 đến 14 tháng, hầu hết các bé bắt đầu nói những từ đầu tiên như “mama” và “dada”.
• Giữa 18 và 24 tháng, từ vựng của con phát triển, và con bắt đầu ghép hai từ lại với nhau để tạo thành các cụm từ.
• Khi 30 tháng, trẻ nhỏ nói thành câu dài hơn và câu đơn giản.
• Khi chúng 36 tháng (3 tuổi), nhiều trẻ có thể nói thành câu dài hơn và có thể bắt đầu kể chuyện đơn giản.

Tại Sao Bé Trai Nói Muộn Hơn Bé Gái?
Khi nghĩ về sự phát triển, thường nảy sinh vấn đề về tranh luận giữa tính cách và môi trường. Hãy cùng khám phá một số sự khác biệt về tính cách và môi trường có thể giải thích tại sao bé gái thường nói sớm hơn bé trai nhé.

Trước khi chúng ta bàn về những yếu tố này, quan trọng là ba mẹ phải hiểu rằng sự khác biệt không liên quan đến giới tính, cách giáo dục của cha mẹ và lịch sử gia đình có vẻ có ảnh hưởng lớn hơn đến phát triển ngôn ngữ so với giới tính. Nói một cách đơn giản, trong khi có thể có một số sự khác biệt giữa bé trai và bé gái, việc làm con trai hay con gái không có vẻ là điều quan trọng ảnh hưởng đến cách trẻ học nói.

Tính Cách – Những Yếu Tố Sinh Học
Sự khác biệt về di truyền có thể góp phần vào sự khác biệt trong phát triển nói giữa bé trai và bé gái.
Nghiên cứu đã phát hiện rằng hormone có thể đóng một vai trò trong sự phát triển nói và ngôn ngữ. Estrogen, cao hơn ở nữ giới, có thể tăng cường kỹ năng giao tiếp và ngôn ngữ, trong khi testosterone, cao hơn ở nam giới, có thể có ảnh hưởng ngược lại. Những khác biệt về hormone này có thể được phát hiện từ lúc mới sinh và có thể ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ.
Một nghiên cứu khác đã phát hiện gen FOXP2, được cho là đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển giao tiếp, được tìm thấy ở mức độ cao hơn ở nữ giới. Tuy nhiên, cần thêm nhiều nghiên cứu hơn trước khi đưa ra bất kỳ kết luận xác định nào (nhưng vẫn nên xem xét).

Môi Trường – Những Yếu Tố Môi Trường
Môi trường mà một đứa trẻ lớn lên đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển nói và ngôn ngữ. Trẻ em, cả bé trai và bé gái, đều có lợi ích từ việc tiếp xúc với một môi trường ngôn ngữ phong phú với nhiều cơ hội tương tác, vì điều này có thể giúp con phát triển kỹ năng ngôn ngữ nhanh hơn.
Trong một số trường hợp, bé trai và bé gái có thể được tiếp xúc với các trải nghiệm và hoạt động khác nhau dựa trên các quy định xã hội. Ví dụ, có thể khuyến khích bé trai tham gia vào các hoạt động vận động toàn thân hơn, trong khi bé gái có thể được tiếp xúc với các hoạt động nói chuyện nhiều hơn. Những sự khác biệt này trong trải nghiệm có thể tiềm ẩn ảnh hưởng đến lịch trình phát triển của con. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng những biến thể này không phải là tốt hoặc xấu; chúng chỉ đơn giản là khác nhau. Bé trai và bé gái thường tuân theo các mô hình và mốc ngôn ngữ giống nhau.
Nhưng, Bé Trai CÓ KHẢ NĂNG cao hơn về chậm trễ ngôn ngữ so với bé gái
Bé trai có khả năng cao khoảng 2,7 lần so với bé gái khi mà các nhà nghiên cứu nói về sự chậm trễ về mặt ngôn ngữ. Vì vậy, bố mẹ hoặc người chăm sóc không nên bỏ qua những mốc ngôn ngữ bị bỏ lỡ chỉ vì đó là một đứa bé trai.
“Sự Xuất Hiện Ngôn Ngữ Muộn” xảy ra khi một đứa trẻ phát triển tốt ở tất cả các lĩnh vực ngoại trừ kỹ năng ngôn ngữ của mình. Trong khi hơn một nửa số người nói muộn tự bắt kịp và bắt đầu nói như mong đợi đối với độ tuổi của mình, một số trẻ cần phải có sự hỗ trợ của bác sĩ để giúp trẻ học nói và cải thiện kỹ năng ngôn ngữ của mình.

Mẹo Hỗ Trợ Phát Triển Giao Tiếp Của Bé:

1. Sử Dụng Kích Thích Hướng (Use Focused Stimulation): Chiến lược thăm dò nói mạnh mẽ này có thể rất hiệu quả trong việc giúp trẻ học từ vựng mới.
2. Chơi với Âm Thanh (Play with Sounds): Khuyến khích trò chơi âm thanh và trò chơi bắt chước, như tiếng động vật hoặc làm ra tiếng xe cộ. Điều này giúp trẻ của bạn khám phá các âm thanh ngôn ngữ khác nhau.
3. Tìm Sự Hỗ Trợ của Bác Sĩ Nhi Khoa (Find the support of a speech therapist): Nếu bạn có lo ngại về giao tiếp của con, tham khảo ý kiến của bác sĩ là cách tốt để tìm kiếm sự hỗ trợ cá nhân hóa cho nhu cầu cụ thể của con bạn.

Source (tài liệu tham khảo): https://toddlertalk.com/blog/do-boys-talk-later-than-girls

Lan Hương
Master of Education, Southern Queensland Uni., Australia
Tác giả cuốn sách Dạy con song ngữ
Coach of Bilingual Online Courses
https://www.facebook.com/tranlan.huong.1/