5 MẸO TRONG PHƯƠNG PHÁP TRỊ LIỆU NÓI CHUYỆN ĐỂ GIÚP TRẺ HỌC CÁCH TUÂN THEO HƯỚNG DẪN

Dưới đây là 5 mẹo quý giá trong phương pháp trị liệu nói chuyện để giúp trẻ học cách tuân theo hướng dẫn:

1. Sử dụng nhiều cử chỉ (Use lots of gestures)

Các gợi ý hình ảnh có thể tăng cường sự hiểu biết của trẻ nhỏ về hướng dẫn. Ba mẹ hãy chỉ vào những gì bạn muốn con làm hoặc dùng cử chỉ. Ví dụ, nếu bạn muốn trẻ đặt cốc vào máy rửa chén, hãy chỉ vào cốc và máy rửa chén. Việc chỉ cho con cách làm sẽ củng cố hướng dẫn bằng lời nói và giúp con dễ dàng hiểu ý nghĩa hơn. Khi bạn luyện tập, bạn có thể yêu cầu con tuân theo một hướng dẫn mà không có bất kì cử chỉ hay sự giúp đỡ nào để xem liệu con có bắt đầu hiểu ý nghĩa của hướng dẫn hay không.

2. Chia nhỏ hướng dẫn (Break Directions Down)

Chia nhỏ hướng dẫn thành các bước nhỏ hơn có thể làm cho con dễ dàng hơn để tuân theo. Thay vì đưa ra một hướng dẫn có nhiều bước như “Go to your room, pick up your socks, and put them in the laundry basket” hãy chia thành các bước đơn giản hơn: “Go to your room,” tiếp theo là “Pick up your socks,” và cuối cùng là “Put them in the laundry basket.” Cách tiếp cận tuần tự này cho phép con xử lý và thực hiện từng bước một độc lập, dẫn đến việc tuân theo hướng dẫn thành công hơn. Khi trẻ sẵn sàng, bạn có thể bắt đầu kết hợp 2 và sau đó là 3 bước.

3. Sử dụng sự lặp lại và sự củng cố (Use Repetition and Reinforcement)

Lặp lại là yếu tố chính trong việc dạy trẻ nhỏ tuân theo hướng dẫn. Lặp lại các hướng dẫn giống nhau nhiều lần để củng cố khái niệm và giúp con hiểu ý nghĩa những hướng dẫn của ba mẹ. Điều này đặc biệt hữu ích nếu ba mẹ giới thiệu một hành động hoặc từ mới cho con. Ba mẹ hãy khen ngợi, động viên con để con càng thêm động lực nhé. Ví dụ, khi trẻ tuân theo một hướng dẫn, hãy khen ngợi bằng những lời như: “Thank you for putting your shoes in the basket” với một nụ cười rạng rỡ và giơ tay để high-five với con. Những phản hồi tích cực này sẽ khuyến khích con tiếp tục luyện tập, từ đó cải thiện kỹ năng ngôn ngữ.

4. Kết hợp chơi và tương tác (Incorporate Play and Interaction)

Ba mẹ hãy khiến cho việc học vui và hấp dẫn hơn bằng cách kết hợp chơi và tương tác vào các hoạt động tuân theo hướng dẫn. Hãy sử dụng đồ chơi, trò chơi hoặc tạo ra một viễn cảnh giả vờ để hướng dẫn con. Ví dụ, ba mẹ hãy lấy một con thú nhồi bông và hướng dẫn con làm những việc như “Pass me the cow” hoặc “Wash your paws puppy” trong lúc chơi cùng nhau. Ba mẹ cũng có thể chơi trò chơi “Simon Says” nếu đó là niềm vui của bé. Bằng cách kết hợp chơi, ba mẹ có thể tạo ra một môi trường khuyến khích con lắng nghe tích cực, hiểu biết và cộng tác cùng mình.

5. Mô hình hóa và hỗ trợ (Model and Scaffold)

Mô hình hóa và hỗ trợ là các kỹ thuật hiệu quả trong phương pháp trị liệu nói chuyện, qua đó có thể giúp trẻ nhỏ học tuân theo hướng dẫn. Nếu muốn con dọn dẹp đồ chơi, ba mẹ hãy thể hiện hành động bằng cách nhặt một món đồ chơi và đặt nó vào vị trí chỉ định. Sau đó, ba mẹ hãy hỗ trợ hoặc gợi ý để hướng dẫn con làm theo. Khi con đã dần cải thiện, bạn hãy giảm mức độ hỗ trợ (điều này gọi là cấu trúc giáo dục – scaffolding), cho phép con tự thực hiện công việc của mình.

Dạy trẻ nhỏ tuân theo hướng dẫn là một cuộc hành trình đòi hỏi sự kiên nhẫn, kiên định và các chiến lược hiệu quả. Bằng cách áp dụng các kỹ thuật trị liệu nói chuyện vào tương tác với con, ba mẹ có thể phát triển kỹ năng ngôn ngữ, cải thiện khả năng hiểu biết và thực hiện hướng dẫn của con. Ba mẹ đừng quên sử dụng hình ảnh, chia nhỏ hướng dẫn, lặp lại và củng cố, kết hợp chơi và tương tác, và sử dụng mô hình hóa và hỗ trợ con nhé. Cuối cùng, đừng quên chúc mừng sự tiến bộ mà con đạt được trên hành trình phát triển ngôn ngữ của con.

Source (nguồn tham khảo): https://toddlertalk.com/blog/following-directions#emergency

Lan Hương
Master of Education, Southern Queensland Uni., Australia
Tác giả cuốn sách Dạy con song ngữ
Coach of Bilingual Online Courses
https://www.facebook.com/tranlan.huong.1/