DẠY TRẺ CÁCH TẬP PHÁT ÂM TỪ NGỮ BẰNG ĐỒ ĂN VẶT

Teach me to talk – Laura Mize, pediatric speech-language pathologist – nhà âm ngữ trị liệu, chuyên khoa nhi tại Kentucky – Mỹ

Đây là “lối tắt” hoàn hảo cho ba mẹ để đạt được kết quả tối đa mà không cần quá nhiều sự nỗ lực. Việc này hiệu quả cả cho trẻ chậm phát triển ngôn ngữ.

Hãy dạy trẻ bắt chước từ ngữ với đồ ăn vặt như chơi một trò chơi!

Trong hoạt động này, trẻ chậm nói sẽ học cách bắt chước từ để yêu cầu được ăn.

Chơi thế nào và Nên nói gì?

Chọn món ăn có kích thước vừa miệng trẻ và đổ vào chén để ba mẹ có thể kiểm soát được và cho trẻ ăn từng miếng mỗi lần. Các món ăn nhỏ như đồ ăn vặt buộc trẻ phải lặp lại và luyện tập nói từ liên tục để có thể có thêm đồ ăn, nhờ đó trẻ có thể thuộc từ nhanh hơn. Ba mẹ có thể chọn những loại đồ ăn vặt như bánh quy, snack hoặc bất kì món ăn yêu thích nào của trẻ.

Trước khi bắt đầu trò chơi, ba mẹ hãy chọn trước những từ mục tiêu. Ba mẹ có thể bắt đầu bằng những từ cầu khiến như: “more”, “please” (làm ơn, thêm nữa), nhưng ba mẹ đừng quên dạy trẻ những từ cụ thể như tên món trẻ đang ăn nữa nhé!

Để dạy trẻ bắt chước từ, ba mẹ hãy làm theo các bước sau:

1. Đưa đồ ăn vặt cho trẻ một cách hào hứng và nói: “Look! I have ___! Mmmm!” (Nhìn mẹ có _____ ngon lắm nè bé ơi! Măm măm!)
2. Ba mẹ lặp lại thêm vài lần nữa để bé nhớ: “____. Yummy ____!” (Đây là _____. _____ ngon quá nè!)
3. Ba mẹ hãy hỏi bé: “Do you want _____? Tell me ____.”  (Con có muốn _____ nữa không? Vậy thì nói _____ đi nào)
4. Sau đó, ba mẹ hãy kiên nhẫn chờ bé tập phát âm từ đó. Nếu việc trả lời quá lâu, ba mẹ có thể gợi ý cho bé từ 3 đến 5 lần nếu cần thiết.
5. Ngay khi trẻ dần tập được cách phát âm từ đó, ba mẹ hãy thưởng cho bé một miếng đồ ăn vặt.
6. Khi trẻ muốn có thêm đồ ăn, ba mẹ hãy lặp lại quy trình như trên.

Nếu trẻ không cố gắng nói từ đó, hãy làm mẫu cho trẻ một từ dễ hơn hoặc ra dấu hiệu gợi ý. Đối với trẻ, bắt chước từ ngữ là một kĩ năng khó và hoàn toàn mới mẻ. Nên dù trẻ có phát âm được từ mục đích mà ba mẹ đã chuẩn bị trước hay không, ba mẹ vẫn nên thưởng trẻ đồ ăn vặt như một cách tạo động lực.

Ví dụ trong thực tế, trò chơi của ba mẹ và bé sẽ như thế này:

Ba mẹ cầm bánh quy và nhiệt tình khuyến khích trẻ: “Look! I have a cookie. Want to eat? Tell me cookie.” (Nhìn mẹ có bánh quy nè. Con muốn ăn không? Vậy hãy nói “bánh quy” đi nào)

Nếu trẻ không chú ý hoặc không hứng thú, ba mẹ hãy ăn bánh quy và giả vờ rằng đó là món ăn ngon nhất trên đời! Hoặc ba mẹ có thể bẻ một miếng bánh nhỏ cho bé thử để thu hút sự chú ý của trẻ. Sau đó ba mẹ hãy lặp lại quy trình như trên và dỗ trẻ: “Mmmm! Cookie! It’s so good! Do you want a cookie? Tell me cookie.”  (Măm măm, bánh quy tới đây. Ngon quá nè, con có muốn ăn bánh quy không? Vậy hãy nói từ “bánh quy” cho mẹ nghe nào.). Ba mẹ hãy kiên nhẫn và chờ vài phút để xem liệu trẻ có bắt chước từ ba mẹ đã nói không nhé.

Nếu trẻ vẫn không nói, ba mẹ hãy lặp lại từ “bánh quy” thêm vài lần nữa trước khi thay đổi từ mục tiêu dễ hơn như “eat” (ăn), hoặc từ nào đó mà ba mẹ đã nghe trẻ nói. Ngay khi trẻ cố lặp lại từ, ba mẹ hãy thưởng cho bé một miếng bánh quy, và khi trẻ đang ăn, hãy lặp lại những câu như:  “Mmmmm… cookie. It’s so good! Cookie!” (Măm măm… bánh quy. Ngon quá! Bánh quy!)

Khi trẻ đòi ăn thêm miếng nữa, ba mẹ hãy kiên nhẫn lặp lại quy trình trên và hãy sử dụng phương pháp này cho những từ khác nữa nhé!

Những bài viết ba mẹ có thể tham khảo thêm:

• Hát…Hát một bài hát! Cách để xây dựng một nền tảng ngôn ngữ cho trẻ sơ sinh và mới biết đi.
• Dạy trẻ học cách tạo ra âm thanh, tiếng ồn
• Tips để dạy trẻ giới từ/ những từ chỉ vị trí

Bài viết được lược dịch từ: https://teachmetotalk.com/2017/11/03/lets-talk-talking-sample-page/

Tất cả các bài lược dịch trong trang web đều thuộc sở hữu trí tuệ cuả HP JUNiOR Team. Vui lòng không sao chép hoặc chia sẻ mà không có sự đồng ý của HP JUNiOR.

---

 Ba mẹ muốn mua sách “Dạy con song ngữ“: https://hpjunior.vn/san…/pre-order-sach-day-con-song-ngu/
—-

➜ Kinh nghiệm Hương dạy Mỡ song ngữ https://bit.ly/39NIFWw
➜ Khoá hướng dẫn dạy con song ngữ dành cho ba mẹ:
Khoá cơ bản: https://hpjunior.vn/san-pham/day-con-song-ngu/
Khoá mở rộng: https://hpjunior.vn/…/khoa-day-con-song-ngu-3-thang…/
➜ Sách Ebook PARENTESE “Bộ tổng hợp các mẫu câu tiếng Anh dành cho ba mẹ THEO CHỦ ĐỀ:https://bit.ly/3hEMtuB
➜ Sách Ebook BABYTALK ĐOẠN HỘI THOẠI GIỮA BA MẸ VÀ CON THEO BÀI HỌC: https://hpjunior.vn/…/ebook-babytalk-doan-hoi-thoai…/
➜ COMBO 2 Ebook PARENTESE + BABYTALK: https://hpjunior.vn/san…/combo-2-ebook-babytalk-parentese/

Lan Hương
Master of Education, Southern Queensland Uni., Australia
Tác giả cuốn sách Dạy con song ngữ
Coach of Bilingual Online Courses
https://www.facebook.com/tranlan.huong.1/