Teach me to talk – Laura Mize, pediatric speech-language pathologist – nhà âm ngữ trị liệu, chuyên khoa nhi tại Kentucky – Mỹ
Có thể sẽ rất khó chịu với ba mẹ khi ba mẹ cố làm mọi thứ để giúp trẻ giao tiếp nhưng lại gặp phải những sự phản kháng hoặc thờ ơ từ trẻ khi trẻ có vẻ không muốn ở lại và chơi cùng, hoặc không lắng nghe khi ba mẹ nói những từ mới. Đây là những mẹo để giúp trẻ nói chậm tăng độ tập trung và chú ý vào ba mẹ và trò chơi.
- Tip số 1: Thay đổi phương pháp chơi với trẻ
Vấn đề đầu tiên mà ba mẹ phải điều chỉnh trong trường hợp này không phải là trẻ mà là chính bản thân ba mẹ.
Ba mẹ nên làm mọi thứ có thể để giúp trẻ tăng mức độ tập trung. Với cách này, ba mẹ cần thúc đẩy động lực vốn có của trẻ và đưa ra những lí do để trẻ chịu giao tiếp với ba mẹ.
Ban đầu, ba mẹ cần phải suy nghĩ về cách để lôi kéo trẻ để trẻ tập trung vào ba mẹ. Cách tốt nhất chính là thay đổi cách bắt đầu khi ba mẹ giao tiếp với trẻ. Ba mẹ cũng cần nghĩ về thái độ và hành vi của bản thân. Hầu hết những gì ba mẹ giao tiếp với trẻ nhỏ là bằng ngôn ngữ cơ thể – cũng chính là biểu cảm gương mặt và giọng nói (xem thêm nghiên cứu về Tương tác tích cực bằng mắt, gương mặt và giọng nói có tác động gì đến việc học từ ở trẻ?). Ba mẹ hãy nhìn lại chính bản thân mình và lắng nghe. Nếu là bản thân ba mẹ thì ba mẹ có muốn bắt đầu trò chuyện ngay lúc này không? Ba mẹ có vui vẻ và thoải mái không hay ba mẹ đang quá nghiêm túc?
Hãy nhớ rằng, ba mẹ nếu muốn thu hút sự tập trung của trẻ và khiến trẻ muốn ngồi lại bên cạnh thì đừng giữ một thái độ không tốt. Tâm trạng của ba mẹ có ảnh hưởng rất nhiều tới trẻ và việc học của trẻ. Điều này cũng đã được chứng minh qua nghiên cứu Sự lo lắng của ba mẹ ảnh hưởng tới việc học ngoại ngữ của trẻ
- Tip số 2: Tránh việc ra lệnh với trẻ
Ba mẹ không thể khiến cho một đứa trẻ bận rộn ngồi xuống chơi trò chơi chỉ đơn giản bằng cách nói những điều như “Listen to me – nghe mẹ nè,” hay “sit down and pay attention! – ngồi xuống và chú ý nào!”
Với những đứa trẻ khi còn rất nhỏ, ba mẹ cũng không thể phạt trẻ đủ để khiến trẻ phải hợp tác. Việc này thậm chí còn gây ảnh hưởng xấu và khiến trẻ cảm thấy buồn, tổn thương và rối loạn cảm xúc đến mức trẻ có thể không muốn chú ý đến ba mẹ hoặc không muốn học từ ba mẹ.
Ba mẹ nên học cách ngừng việc thích ra lệnh lại và thử một việc gì đó khác biệt. Đừng ra lệnh mà hãy chú trọng vào việc vui chơi và tận hưởng khoảng thời gian gia đình chơi cùng nhau.
- Tip số 3: Đưa ra yếu tố bất ngờ “WOWWWW”!
Với trẻ mới biết đi và trẻ mẫu giáo có mức độ tập trung thấp, ba mẹ tốt nhất là bắt đầu với một món đồ chơi hoặc hoạt động mà bao gồm yếu tố thật sự gây bất ngờ và làm cho trẻ gần như không thể tiếp tục phớt lờ.
Hầu hết trẻ mới biết đi đều tự nhiên bị thu hút bởi những loại trò chơi như quả bóng vì chúng khá là mới lạ với trẻ. Nhưng thỉnh thoảng sẽ có những trẻ không có hứng thú mấy ngay từ đầu thì ba mẹ sẽ phải chỉ cho trẻ thấy món đồ chơi này thú vị đến mức nào và chỉ cho trẻ cách chơi món đồ chơi đó.
Thỉnh thoảng ba mẹ sẽ mắc lỗi, vậy thì hãy xem thật kĩ tip số 4 bên dưới
- Tip số 4: Tránh mắc những lỗi cơ bản khi chơi đồ chơi
Một số người lớn bắt đầu chỉ cho trẻ về một món đồ chơi bằng cách nói như: “Look… a cool ball” (nhìn kìa con…một quả bóng thú vị)
Cách này hiếm khi có hiệu quả vì ba mẹ không cho trẻ bất kì lí do chính đáng nào để trẻ phải dừng việc trẻ đang làm để chơi với đồ chơi (quả bóng).
Thay vào đó, ba mẹ phải khiến bản thân trở nên thật vui vẻ và thú vị để trẻ lắng nghe và theo dõi. Đây không phải là lúc để ba mẹ thể hiện sự bình bình và thiếu cảm xúc. Ba mẹ hãy thể hiện sự sôi động và tràn đầy năng lượng qua giọng nói và biểu cảm gương mặt để cho trẻ có 1 lí do để chú ý đến ba mẹ và món đồ chơi. Hãy nói những câu như: “Wow!! Look! My ball! See! Watch!” (Wow!! Con nhìn kìa! Quả bóng của mẹ đó! Nhìn nè con! Xem nè!)
Đây là một vài lỗi khác
Một vài bậc phụ huynh nghĩ là họ chỉ nên đưa trẻ một món đồ chơi thú vị và xem chuyện gì sẽ xảy ra. Đừng làm như vậy, việc đó hầu như sẽ khiến ba mẹ nằm ngoài cuộc chơi với trẻ. Thay vào đó, ba mẹ hãy giữ quyền kiểm soát quả bóng và như vậy trẻ sẽ không lấy quả bóng và quay lưng với ba mẹ. Ba mẹ hãy tự mình chơi với quả bóng và chơi như thể ba mẹ đang có một trò chơi vô cùng thú vị. Đóng và mở quả bóng thiệt nhiều lần để trẻ có thể thấy cách để chơi món đồ chơi đó.
- Tip số 5: Giới thiệu cho trẻ những trò chơi thú vị và có tính tương tác
Một khi ba mẹ đã thu hút được sự tập trung của trẻ, hãy nhanh chóng chuyển qua chơi trò chơi tương tác. Hãy bịa ra hoặc sử dụng chuỗi những câu như:
A little ball (1 quả bóng nhỏ)
A bigger ball (1 quả bóng to hơn)
A great big ball I see. (Mẹ thấy 1 quả bóng to thật to)
Ooooh!
Let’s make it big again! (Hãy làm nó to lên lại lần nữa nha!)
1…2…3!
Ba mẹ nhớ nói một cách hào hứng nhất có thể. Việc này sẽ giúp giữ độ tập trung của trẻ lâu hơn và để trẻ tiếp tục ngồi chơi cùng ba mẹ để xem xem ba mẹ đang làm việc gì thú vị. Xem thêm cách để trẻ ngồi lại chơi lâu hơn với ba mẹ qua bài viết.
- Tip số 6: Nếu trẻ vẫn không có hứng thú, thử một trò chơi đơn giản hơn:
Nếu trẻ vẫn không chịu tập trung, hãy làm mọi thứ đơn giản hơn. Ví dụ như nhanh chóng mở rồi đóng quả bóng lại bằng cách nói: Open (mở)…. Shut (đóng)!
- Tip số 7: Sử dụng các trò chơi để dạy trẻ nói
Với những trẻ chậm nói, ba mẹ chắc chắn có thể dạy trẻ nói những từ đầu tiên. Hãy là việc đó với những bài hát ngắn và mục đích là để trẻ nói được từ cuối cùng trong bài hát
Ví dụ, trong bài “Little Ball” (trái bóng nhỏ) ở trên thì mục đích sẽ là để trẻ nói được từ cuối cùng trong đoạn: “Three”. Hãy xem lại chuỗi câu đó dưới đây:
A little ball
A bigger ball
A great big ball I see.
Ooooh!
Let’s make it big again!
1, 2, 3!
Trước khi ba mẹ nói dòng cuối cùng, ba mẹ hãy nghiêng người về phía trẻ, chậm rãi đếm “1 … 2…” và sau đó nhìn trẻ với sự mong chờ và chờ trẻ nói 3 – three.
Ba mẹ có thể sử dụng phương pháp như vậy với phiên bản trò chơi đơn giản hơn “Open (mở) … shut (đóng)”. Sau khi ba mẹ đã nói “Open…shut” nhiều lần, hãy ngừng lại và nhìn trẻ một cách trông chờ khi ba mẹ nói “open” và đến lượt trẻ nói “Shut”.
Một khi trẻ đã nghe đủ để ghi nhớ, đây sẽ là phương pháp vô cùng hiệu quả với rất nhiều trẻ mới biết đi và mẫu giáo.
- Tip số 8: Dạy trẻ những từ chỉ kích thước
Ba mẹ có thể sử dụng đồ chơi để dạy cho trẻ những từ chỉ kích thước như là little (nhỏ) và big (to). Ba mẹ cũng có thể chỉ cho trẻ hiểu nghĩa của 2 từ little và big và sau đó để trẻ cùng nói lại 2 từ đó. Ba mẹ hãy nói từ “big” và “little” khi mở to và đóng quả bóng. Tất nhiên ba mẹ hãy chắc là làm cho trò chơi thật vui và thú vị nhé.
- Tip số 9: Đẩy mạnh việc tương tác bằng mắt
Khi chơi trò chơi cùng nhau, nếu trẻ rất khó để tham gia một trò chơi nào đó hoặc có một số sở thích trực quan, hãy thu hút sự chú ý của trẻ bằng cách nhìn trẻ xuyên qua quả bóng từ các góc độ khác nhau. Đây là một cách siêu hiệu quả để khiến một đứa trẻ tương tác và duy trì việc tương tác bằng mắt thậm chí trong vài giây khi ba mẹ và bé chơi cùng nhau. Nghiên cứu về Ảnh hưởng của tương tác xã hội đến việc học ngoại ngữ của trẻ – Khám phá mối quan hệ não bộ và hành vi đã chứng minh cụ thể lí do tại sao.
Tổng kết:
Tất cả trò chơi đều có mục đích để duy trì sự chú ý của trẻ. Giúp một đứa trẻ kéo dài khoảng thời gian tập trung là một kĩ năng quan trọng mà rất nhiều trẻ chậm nói cần phải tăng cường trước khi ba mẹ có thể bắt đầu tiến hành dạy trẻ nói. Rất nhiều ba mẹ bỏ qua tầm quan trọng của việc này.
Bài được được dịch từ trang: https://teachmetotalk.com/2018/06/02/help-late-talkers-with-a-short-attention-span-therapy-tip-of-the-week-video-6-1-2018/
Tất cả các bài lược dịch trong trang web đều thuộc sở hữu trí tuệ cuả HP JUNiOR Team. Vui lòng không sao chép hoặc chia sẻ mà không có sự đồng ý của HP JUNiOR.
Ba mẹ cảm thấy các thông tin trên hữu ích và muốn chuyển sang bước hành động để dạy bé song ngữ? Hãy tìm hiểu những kiến thức cần thiết trong quá trình dạy con song ngữ tại đây
Cùng tham gia nhóm Dạy con song ngữ để cập nhật các bài học tiếng Anh dành riêng cho ba mẹ muốn dạy con song ngữ.
Ba mẹ muốn mua sách “Dạy con song ngữ“: https://hpjunior.vn/san…/pre-order-sach-day-con-song-ngu/
—-
➜ Kinh nghiệm Hương dạy Mỡ song ngữ https://bit.ly/39NIFWw
➜ Khoá hướng dẫn dạy con song ngữ dành cho ba mẹ:
Khoá cơ bản: https://hpjunior.vn/san-pham/day-con-song-ngu/
Khoá mở rộng: https://hpjunior.vn/…/khoa-day-con-song-ngu-3-thang…/
➜ Sách Ebook PARENTESE “Bộ tổng hợp các mẫu câu tiếng Anh dành cho ba mẹ THEO CHỦ ĐỀ:https://bit.ly/3hEMtuB
➜ Sách Ebook BABYTALK ĐOẠN HỘI THOẠI GIỮA BA MẸ VÀ CON THEO BÀI HỌC: https://hpjunior.vn/…/ebook-babytalk-doan-hoi-thoai…/
➜ COMBO 2 Ebook PARENTESE + BABYTALK: https://hpjunior.vn/san…/combo-2-ebook-babytalk-parentese/
Lan Hương
Master of Education, Southern Queensland Uni., Australia
Tác giả cuốn sách Dạy con song ngữ
Coach of Bilingual Online Courses
https://www.facebook.com/tranlan.huong.1/
Trả lời